فصل چهارم - بیماری های انگلی

نخست - انگل های داخلی

 الف - انگل های تک یاخته ای: 

۱ - بیماری تریکومونیاز                       Trichomoniasis

یک بیماری انگلی کبوترها است که بازخم های دایرهای شکل زردرنگ)شبیه دگمه ) در گلو و حلق پرنده مشخصی میگردد.

عامل بیماری یک انگل تک یاخته ای به نام تریکوموناس است که از تاژک داران بوده ودارای دو تاژک می باشد. نام انگلی بیماریزای کبوتر تریکوموناس کولمبه است که علاوه بر کبوتر، ماکیان و بوقلمون را نیز مبتلا می کند. در کبوترهای بالغ، انگلی به صورت طبیعی وجود دارد، ولی هیچ گونه زیانی به پرنده نمی زند، اما در جوجه کبوترها عفونت شدیدی ایجاد می کند.

 راه های انتقال:

1- هنگامی که مادران آلوده حامل بیماری اقدام به تغذیه جوجه های خود از راه دهان می کنند، انگل به دهان جوجه ها که معمولاً غشای مخاطی آن ها آسیب دیده منتقل می شود و بیماری ایجاد میکند.

2- ممکن است انگلی موجود در کف لانه های آلوده از راه ناف، جوجه کبوترهای تازه به دنیا آمده وارد بدن آن ها شده و عفونت ایجاد کند.

3- از راه دانه خوری و اب خوری الوده .

 

 

 

نشانه های درمانگاهی:

 بیماری معمولا جوجه کبوترها را در سن پنج تا هفت هفتگی مبتلا می کند. در کبوترهای مبتلا ژولیدگی پرها، اسهال، لاغری، بی اشتهای ونوشیدن فراوان آب دیده می شود.

بیماری در کبوتر سه شکل دارد:

 ۱ - شکل حنجره ای:

 به وسیله ضایعات زرد پنیری ( به شکلی دگمه ای) بر روی غشای مخاطی دهان و حنجره و بینی مشخصی میگردد و ممکن است بزرگی آن به حجم دانه باقلا برسد و باعث نفس تنگی و عدم توانایی پرنده در غذا خوردن گردد.

۲ - شکلی نافی: در اثر ریختن ترشحات از دهان پرنده بیمار بر روی کف لانه، عفونت از راه ناف جوجه کبوترها که هنوز باز است وارد می گردد، بیماری به صورت تورم زیرجلدی تظاهر می کند ودر هنگام شکافتن آن چرک پنیری از آن خارج می گردد. گاهی اوقات عفونت پیشرفت کرده و به اندام های درونی دیگر مانند کبد میرسد.

 ۳- شکلی مختلط: در این شکل بیماری، دوشکلی حنجره ای و نافی به طور هم زمان دیده می شود و عفونت به اندام های داخلی بدن کشیده و منجر به ظهور لکه های پنیری

زردرنگ بر روی این اندام ها میگردد(مانند ظهور این لکه ها بر روی کبد). لکه های زردرنگ ممکن است که در ناحیه کلواک نیز دیده شود. - ممکن است بیماری تریکومونیاز نسبت مرگ ومیر فراوان داشته باشد که

گاهی در جوجه کبوترها به ۸۰ ٪ می رسد.

 

نشانه های کالبد گشایی:

 ۱ - دانه ها و بثورات زرد رنگ در دهان ومری و چینه دان.

۱ – دانه ها و بثورات زردرنگ بر روی کبد و رییه.

۳. علاوه بر دانه ها ممکن است چرک پنیری نیز در کیسه های هوایی دیده شود.

 

 

تشخیص:

نمونه هایی از دیواره دهان کبوتر مبتلا تهیه کرده و آن را در زیر میکروسکوپ قرار می دهیم تا انگل تک یاخته ای را مشاهده کنیم. نشانه های بیماری و نشانه های کالبدگشایی نیز می توانند در تشخیص بیماری کمک زیادی بکنند.

 

تشخیص تفریقی:

 

 ۱ - بیماری را باید از شکلی دیفتریایی آبله کبوتر در ناحیه گلو تفریق کرد (در بیماری آبله برخلاف تریکومونیاز در صورت کندن غشای دیفتریایی در زیر آن خون ریزی پدید خواهد آمد).

 ۲ - تغییراتی که در اندام ها اتفاق می افتد می تواند مشابه نشانه های بیماری سالمونلوز و یا سل باشد، با این تفاوت که در بیماری تریکومونیاز لکه های ظاهر شده بر روی کبد محدود، دایره ای شکل وزرد رنگ می باشد درحالی که در بیماری سالمونلوز این لکه ها خاکستری رنگ و چرب خواهند بود. در بیماری سل، ضایعات به شکلی ورمهای بزرگ خاکستری رنگ برجسته در کبد و روده ها دیده می شود و بر خلاف تریکومونیاز در حنجره پرنده دیده نمی شود.

 ۳ - بیماری کاندیدیاز نیز می تواند باتریکومونیاز اشتباه شود، منتهی آزمایش میکروسکوپی می تواند ما را به تشخیص صحیح رهنمون گردد.

درمان:

 داروهای زیر در درمان بیماری مؤثر هستند:

1-دارویی آمینو نیتروتیازول (انهپتین) مصرف بیش از حد این دارو باعث ایجاد مقاومت در تريکوموناس گردیده و اثر دارو را در درمان بیماری کم کردہ است، علاوہ بر آن دارو دارای اثار جانبی نظیر فلجی و کاهش توانایی تولید مثل در کبوترهای نر می باشد.

2 - داروی دیمتریدازول ارامتریل:

داروی کابرو کول که از دو داروی دیمتریدازول و یک آنتی بیوتیک به نام امینوسید تشکیل یافته داروی خوبی برای درمان بیماری است، زیرا که آنتی بیوتیک موجود در آن علاوه بر درمان عفونت ثانویه باکتریایی، به طور غیر مستقیم بر تک یاخته ها نیز اثر می کند، زیرا که این آنتی بیوتیک باعث از بین بردن باکتری ها که منبع غذایی تک یاختهای هاست می گردد. میزان مصرف داروی کابرو کولی  در کبوترهای به شدت آلوده به میزان پنج گرم در یک لیتر آب آشامیدنی است و میزان مصرف داروی ایمتریل به میزان یک گرم در یک لیتر آب آشامیدنی به مدت یک روز در هر دوهفته است.

 در کبوترهای دیگر، جهت درمان انفرادی یک کپسول کابروکول روزانه براى يک پرنده ، و یک کپسول ان هپاتین به میزان دو میلی گرم در هر نیم کیلوگرم وزن کبوتر تجویز گردد.

 3 - تجویز داروی فلاجيل " به میزان شصت میلی گرم در هر کیلوگرم ورن پرنده از راه دھان.

بعد از برطرف شدن نشانه های بیماری باید درمان را به وسیله داروی اریترومایسین ادامه داد و این دارو را به میزان یک گرم در هر لیتر آب آشامیدنی و یا یک کپسول جهت هر کبوتر، یک بار در هفته و به مدت چهار هفته تجویز کرد.

 برخی افراد از سولفات مس با رقبت ۳۰۰۰ : ۱ در آب آشامیدنی ، استفاده می کنند. کبوترها را در طول دوره درمان باید از پرواز منع نمود.

 

پیشگیری:

 1-در صورت آلودگی قبلی گله به بیماری، باید به صورت مرتب در دوره تخم گذاری و بعد از پایان فصلی پرواز گله، اقدام به خوراندن دارو نمود.

2- پیشگیری بیماری بسیار مهم است زیرا کبوترهای مبتلا در اثر عوارض بیماری در اندام های داخلی بویژه کبد، قادر به رقابت در مسابقات نخواهند بود.

3 - گله های درمان شده به طور کلی از انگلی پاک نمی شوند و بیماری ممکن است دوباره در گله ظاهر شود، اما با این همه در جوجه کبوترها

نوعی ایمنی در برابر بیماری ایجاد می شود.

 

 

منبع: کتاب کبوتر

برای سفارش کتاب میتوانید به لینک زیر مراجع کنید.

سفارش کتاب

www.whitecrowpet.com